Neden İşaret Dili?
İşaret Dili Nedir?
İşaret dili; el, mimik ve bazen ağız kullanılarak yazılan ve kendi alfabesi ve belli kuralları olan görsel bir dildir. Çoğu ülkenin kendine özgü bir işaret dili, hatta bir ülkenin işaret dilinin bile aynı sözel diller gibi bölgeden bölgeye değişen farklılıkları vardır.
İşaret dilinin resmi olarak kendine özgü bir dil olarak kabul edilmesi nispeten yeni olduğundan dolayı çoğu insan tarafından “yapay” olarak görülse bile, aslında yeni bir şey değildir ve binlerce yıldır varlığını sürdürmektedir.
“Eğer sesimiz veya dilimiz olmasaydı ve birbirimize bir şeyler anlatmak isteseydik, tıpkı şu an sağır insanların yaptığı gibi ellerimizi, kafamızı ve bedenimizin geri kalanını hareket ettirerek işaretler yapmaya çalışmaz mıydık?Sokrates (MÖ 5. yüzyıl)
Tabii, bu kadar eskiye dayanan bir dil ve topluluk olduğu için sağırların mensup oldukları ırka ve yaşadıkları ülkeye bağımsız bir tarihe ve kültüre sahip olduklarını söyleyebiliriz.
Martha’s Vineyard- 1700'ler
Martha’s Vineyard, ABD’nin doğusundaki Massachusetts eyaletine bağlı bir adadır. 1700'lü yıllarda en fazla sağır nüfusuna sahip bölgeydi. Her 25 kişiden biri genetik olarak sağır olduğundan nüfusun tamamına yakını hem işaretle hem de konuşarak iletişim kuruluyordu. Sağır ve duyan insanlar arasında bir bariyer bulunmadığından, sağır insanlar toplum içerisine kolayca dahil olabiliyor ve en az duyan insanlar kadar başarılı olabiliyorlardı.
Türiye- Günümüz
Türkiye’de yaklaşık 4 milyon sağır insan yaşıyor ve çoğu iletişim kurmak için Türk İşaret Dili’ni (TİD) kullanıyor. TİD, herkesin öğrenebileceği bir dil olmasına rağmen, Türkiye’de bu dili bilen duyan insan sayısı çok az.
Bu yüzden işitme engelliler çoğu zaman duyan insanlarla kaliteli iletişim kuramadıkları için kariyerlerinde iyi yerlere ulaşamıyorlar veya günlük hayatta zor durumlarla karşılaşıyorlar. Bu durumsa sağır insanları işaret diliyle iletişim kurabildikleri halkanın içinde kalmaya ve toplumdan izole olmaya itiyor. Sağır insanlara, toplum tarafından üzerilerine “engelli” sıfatı yapıştırılarak acınıyor ve hiçbir yere gelemez gözüyle bakılıyor.
Ama işin aslı şu ki sağır insanlar “eksik” veya “engelli” değiler sadece başka bir dil konuşuyorlar. Eğer bir eksik veya aşılması gereken bir durum varsa, o da toplumda yeterli insanın işaret dili bilmemesi. İşaret dili herkes tarafından öğrenilebilir demiştim yukarıda. Değiştiriyorum. Her yeri Martha’s Vineyard yapmak için işaret dili herkes tarafından öğrenilmeli.
Nereden Öğrenebilirim?
TİD bilmenin sadece sağır bireylerle daha kolay iletişim kurmaktan başka kariyer alanında getirdiği avantajlar da var. Bahsettiğim gibi, TİD bilen insan sayısı az olduğu ve bu dil temelde her yerde kullanılabildiği için özgeçmişinde göze çarpan yetkinliklerden olacaktır. Karantina sürecinde bu durumu fırsata çevirip boş kalan vakitlerinde online kurslardan faydalanabilirsin. Katılabileceğin kursların bazılarının linkleri:
Yazıcı Akademi: https://www.yaziciakademi.com.tr/egitim/isaret-dili-temel-egitim-1kur
İsmek: https://ismek.istanbul/tr/branslar.aspx?branscode=3970
Aleyna Çavuşoğlu
